W warunkach przedszpitalnych lidokainę stosujemy głównie jako lek antyarytmiczny. Przeciwbólowe właściwości tego leku wg ChPL zarezerwowane są dla leczenia pooperacyjnego i w stosowaniu blokad nerwów obwodowych.
Lidokaina jest jednak skuteczna zarówno w przypadku bólu trzewnego, jak i ośrodkowego, jej postać dożylną można uznać za właściwy wybór w scenariuszach, w których opioidy są nieskuteczne lub wiążą się z niepożądanymi powikłaniami. Co na tak śmiałą tezę mówi EBM?
W ostatnich latach szpitalne oddziały ratunkowe na całym świecie próbują z powodzeniem stosować ten lek w opozycji do opioidów.
Żeby przedstawić w jakich sytuacjach bywa stosowana lidokaina na SORach należałoby sięgnąć po pełen artykuł pt.: Lidocaine and Pain Management in the Emergency Department: A Review Article
Dożylna lidokaina jest szeroko stosowana w leczeniu bólu neuropatycznego, bólu pooperacyjnego, neuralgii popółpaścowej, bólu głowy i naciekających złośliwych zmian neurologicznych…
W 2018 r. opublikowano przegląd systematyczny Safety and Efficacy of Intravenous Lidocaine for Pain Management in the Emergency Department: A Systematic Review, w którym stwierdzono że:
Obecnie istnieją ograniczone dowody na określenie roli lidokainy dożylnej jako środka przeciwbólowego u pacjentów z ostrą kolką nerkową i krytycznym bólem niedokrwiennym kończyn. Jego skuteczność w innych wskazaniach nie została odpowiednio przetestowana. Bezpieczeństwo lidokainy w leczeniu bólu związanego z krytycznym niedokrwieniem kończyn nie zostało odpowiednio zbadane.
W tym roku pojawił się nowy dowód w postaci pracy:
Czytamy w nim że lidokaina podawana dożylnie może być dobrym wyborem w leczeniu bólu w kolce żółciowej i może zmniejszyć ból w krótszym czasie niż siarczan morfiny (w 10 minut) bez znaczących skutków ubocznych.
Strategie podawania
W powyższej pracy porównywano dawkę 100 mg lidokainy z 5 mg morfiny, czyli 2,5 ampułki lidokainy vs 0,5 ampułki morfiny.
Najczęściej spotyka się w piśmiennictwie dawkę 3 mg / kg u osób dorosłych w 30 minutowym wlewie kroplowym.
Podejrzewam że w polskich ZRMach też jest stosowany, ale nikt się z tym nie afiszuje. Jak tu iść na chorobowe będąc na kontrakcie i mając rwę kulszową? [Intravenous Lidocaine, Amantadine, and Placebo in the Treatment of Sciatica: A Double-Blind, Randomized, Controlled Study 1999].
W praktyce zauważyłem taką zależność że lidokaina jest traktowana bardziej jako adjuwant do wszelkich koktajli przeciwbólowych. Czyli składowa analgezji multimodalnej. Łapiąc kilka punktów uchwytu bólu trafia się w czuły punkt bólu.
Skoro lidokaina działa szybciej/ skuteczniej niż opioid i nie ma z nią tylu problemów to czego nie…?
Bardzo trudno czasami przeprowadzić na szybko badanie podmiotowe u odurzonego opioidem pacjenta czy to w SOR czy już w ZRM. Oczywiście priorytetem jest: ma nie boleć! Ale jeśli można uzyskać ten sam efekt w innym sposób…?
OFF LABEL
Osobnym topikiem jest zagadnienie off label, ale tym tematem zajmowano się już niejednokrotnie w naszym środowisku. Paramedic Poland otrzymał odpowiedź z MZ, Prehospital Blog porusza co jakiś czas ten temat, a Jacek Wawrzynek wypowiedział się w poniższej dyskusji dla MP:
Jeszcze raz o lekach off-label
W najbliższych latach pewno będą pojawiały się kolejne prace dotyczące podaży dożylnej lidokainy w leczeniu przeciwbólowym.
Widać pewne symptomy tego… Nawet na prowincjonalnych polskich SORach ten lek staje się nowym, lepszym rozwiązaniem na stare bólowe problemy.
