Resuscytacja kobiety w ciąży wg AHA – wytyczne 2015

Left uterine displacement (LUD)

Minimalny skład zespołu resuscytacyjnego przy ciężarnej 3 osoby (jedna osoba do manualnego przesunięcia macicy w trakcie RKO), optymalny 4.

Tłumaczenie własne wybranych rekomendacji z Zatrzymanie krążenia w ciąży. Komunikat naukowy American Heart Association.

  • Zespół ratunkowy odpowiedzialny za opiekę nad ciężarną powinien być zapoznany z fizjologicznymi zmianami w ciąży, które mają wpływ na technikę  resuscytacji i potencjalne komplikacje.
  • Stan kobiety ciężarnej która zachorowała powinien być określony przy użyciu skali wczesnego ostrzegania early warning score – EWS.
  • Jednostki szpitalne podejmujące się opieki nad kobietą w ciąży powinny zapewnić właściwe planowanie „przed zdarzeniem” (pre-event), w tym powinny być przygotowane do resuscytacji w zatrzymaniu krążenia matek i noworodków .
  • Pacjentka powinna być ułożona w pozycji leżącej na lewym boku w celu złagodzenia uciskania żyły głównej i aorty.
  • Rekomendowane jest podanie 100  % tlenu przez maskę twarzową w celu leczenia lub zapobieganiu hipoksemii.
  • Dostęp dożylny powinien być założony powyżej przepony, aby mieć pewność że płynoterapia nie jest zakłócona poprzez ucisk ciężarnej macicy.
  • Czynniki zaostrzające stan pacjentki powinny być badane i leczone.
  • Uciskanie klatki piersiowej powinno być wykonywane z szybkością co najmniej 100 na minutę, na głębokość co najmniej 5 cm, umożliwiając pełną relaksacje klatki piersiowej przed następnym uciśnięciem, z minimalnymi przerwami, i przy współczynniku kompresji/ wentylacji 30: 2.
  • Przerwy powinny być minimalizowane i ograniczone do 10 sec z wyjątkiem przerwy na intubacje i użycia defibrylatora.
  • Pacjentka powinna być ułożona na plecach podczas uciskania klatki piersiowej.
  • Nie ma w literaturze badania potwierdzającego skuteczność użycia urządzeń mechanicznych do kompresji klatki piersiowej u kobiet w ciąży, dlatego w chwili obecnej nie jest to zalecane.
  • Ciągłe, ręczne przesunięcie macicy (LUD) na lewą stronę powinno być zastosowane u wszystkich kobiet ciężarnych podczas zatrzymania krążenia u których macica wyczuwalna jest na wysokości lub powyżej pępka w celu łagodzeniu ucisku żyły głównej dolnej i aorty.
  • Jeśli poziom macicy jest trudno określić (np.: chorobliwa otyłość) należy podjąć próbę wykonania LUD jeśli jest to technicznie wykonalne.
  • Ratownik powinien umieścić nasadę jednej dłoni na środku klatki piersiowej (dolna połowa mostka) i nasadę drugiej dłoni na pierwszej tak żeby obie dłonie równolegle się pokrywały.
  • Rekomendowana defibrylacja u kobiet w ciąży jest taka sama jak w algorytmie RKO dorosłej osoby.
  • na oddziałach wewnątrzszpitalnych, których rzadko wykonuje się defibrylacje zaleca się użycie trybu AED.
  • Rekomendowane jest ułożenie przednio – tylne elektrod do defibrylacji u kobiet w ciąży.
  • Hipoksemia powinna być zawsze traktowana jako przyczyna zatrzymania krążenia. Rezerwy tlenu są niższe a metaboliczne potrzeby są większe u kobiet w ciąży w porównaniu z osobą nie będącą w ciąży. Ta wczesna wentylacja jest niezbędna.
  • Intubacja powinna być wykonywana przez doświadczony personel.
  • Nie powinno być więcej niż 2 próby intubacji.
  • Nadgłośniowe sposoby udrażniania dróg oddechowych są preferowaną strategią w przypadku nieudanej intubacji.
  • Manewr Selicka nie jest rekomendowany.
  • Zalecane jest monitorowanie kapnograficzne.
  • Przyjmowanie porodu nie powinno być wykonywane podczas resuscytacji.

Komentarz własny

Niemal wszystkie rekomendacje są: klasy I; Poziom wiarygodności C. Jakiś sporych różnić nie ma między ERC a AHA, jednak jest jedna, znacząca zmiana, która być może znajdzie się w wytycznych resuscytacji 2015. W końcu i jedna i druga organizacja są zrzeszone w ILCOR:

Ciągłe, ręczne przesunięcie macicy (LUD) na lewą stronę powinno być zastosowane u wszystkich kobiet ciężarnych podczas zatrzymania krążenia u których macica wyczuwalna jest na wysokości lub powyżej pępka w celu łagodzeniu ucisku żyły głównej dolnej i aorty.

Niby nic nowego bo w wytycznych resuscytacji 2010 jest również o tym mowa, ale w wytycznych AHA podkreślają w kilku miejscach że minimalny zespół resuscytacyjny powinien wynosi 3 osoby, a optymalne byłyby 4. Można to traktować jako kolejny argument za zmianą zapisu w ustawie o PRM dotyczącego minimalnego składu ZRM.

Autorzy w wielu (nie przytoczonych tu) rekomendacjach podkreślają rolę permanentnego szkolenia algorytmu RKO ciężarnej oraz noworodków zwłaszcza na oddziałach szpitalnych gdzie może dochodzić do takich incydentów. Nie tłumaczyłem tego ponieważ od wielu lat w wytycznych ERC podkreśla się rolę tworzenia zespołów resuscytacyjnych wewnątrzszpitalnych, ale nic z tego w Polsce nie wychodzi.

Jak grochem o ścianę…

4 komentarze do “Resuscytacja kobiety w ciąży wg AHA – wytyczne 2015”

  1. Jak zawsze wyśmienity wywód. Tym bardziej w naszej obecnej sytuacji:). Mam też pytanie (pewnie naiwne): czy w przypadku gdy pierwszej pomocy przedmedycznej udzielają osoby postronne (np. tylko po szkoleniu z PP) i nie przesuną macicy (jak ją wymacać za przeproszeniem?) to resuscytacja nie będzie efektywna? Czy można zaszkodzić w jakiś sposób płodowi?
    I jeszcze pytanie poza tematem. Poleciłbyś jakiś termometr? Cena nieważna, byle dokładny był.

    1. Oby ta instrukcja nam się nie przydała.. Nie ma naiwnych pytań, a Twoje z pewnością do nich nie należy. Wg cytowanego badania w 24 tygodniu ciąży dno macicy znajduje się na wysokości pępka kobiety ciężarnej null. Z każdym następnym tygodniem dno macicy znajduje się powyżej pępka. Przy resuscytacji liczy się czas więc należy intuicyjnie przesunąć brzuch ciężarnej dwoma rękami lub jedną z wyczuciem (nie za mocno i nie za lekko) na lewą stronę tak jak zaprezentowane jest to na zdjęciach w powyższym badaniu. Ale jak chcesz to zrobić nieco bardziej profesjonalnie należy wybadać dno macicy palpacyjnie. Warto jest ułożyć dłonie w taki sposób aby opierały się na dnie macicy przy pomocy tzw.: I chwytu leopolda (https://pl.wikipedia.org/wiki/Chwyty_Leopolda ). Możemy w ten sposób określić górną granicę położenia płodu. Jeżeli mamy wymacaną tą granicę przykładamy obie ręce, lub tylko jedną z prawej strony brzucha poniżej wyznaczonej wcześniej granicy dna macicy i przesuwamy uwidoczniony brzuch podczas resuscytacji. Jeżeli jesteśmy sami pakujemy ubrania pod prawy bok, aby pacjentka była ułożona na lewym boku i uciskami klatkę piersiową dodając 2 wdechy ratunkowe co każde 30 uciśnięć. W takiej sytuacji resuscytacja będzie efektywna, ale leprze wyniki można było obserwować przy manewrze ręcznego przesunięcia macicy. Co do termometrów polecam zainwestować i kupić ten: http://www.ceneo.pl/Termometry;szukaj-thermoflash+lx+26?se=noXkB6eX08rPZ-MwQkxBNcsuYNmaiX-8&gclid=Cj0KEQjw44exBRCu8vfS_bPEtNoBEiQACrt00_CMmzaxTKTqq51SruDBeCSs1tR0nRkQPnljWkC_X0gaAmbS8P8HAQ (na SORach i w ZRMach nawet się sprawdzają)

  2. Z tego co tu przeczytałam, to macicę przesuwa się po to, aby nie uciskała żyły głównej dolnej i aorty. Czyli rozumiem to tak, że gdyby się nie przesunęło, byłby za duży ucisk, co powodowało by złe krążenie, a to mogło by zagrozić, tak? Mam pytanie – co robić, jeśli przy nieprzytomnej ciężarnej kobiecie jest tylko jedna osoba? Czy jest jakiś sposób postępowania w takiej sytuacji?

    1. Jak jesteś jedyną osobą na miejscu zdarzenia strasz się ułożyć pacjentkę na lewym boku przy pomocy dostępnych środków (np.: podkładasz ubrania swoje lub poszkodowanej pod prawy bok) i prowadzisz klasyczną resuscytację. Najważniejsze jest jednak uciskanie klatki piersiowej, ale jakby pojawiła się druga osoba warto ręcznie przesunąć brzuch ciężarnej bo ma to sens wg powyżej cytowanego badania.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.